KANUN DIŞINDAKİ MEVZUATA ATIF USÛLLERİ

Kural 453.- Mevzuatın kanun dışında kalan kısmına, yani anayasalara, uluslararası andlaşmalara, kanun hükmünde kararnamelere, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine, tüzüklere, yönetmeliklere atıf konusunda özel bir kural yoksa, kanunlara atıf konusunda kurallar genel hüküm olarak uygulanırlar (s.595).

Anayasalara Atıf

Kural 454.- Anayasalar da esasen birer kanundur ve kanunlar gibi tarih ve sayılarıyla, örneğin 7 Kasım 1982 tarih ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası şeklinde zikredilebilir. Ancak az sayıda anayasa olduğu için buna gerek yoktur. Anayasaların kabul edildikleri yıl ve isimleriyle zikredilmesi caizdir. 1982 Anayasası, 1961 Anayasası gibi. Bağlamdan hangi Anayasa olduğu anlaşılıyorsa Anayasanın kabul edildiği yılı da belirtmeye gerek yoktur. Doğrudan “Anayasa” veya “Anayasamız” denebilir (s.596).

Kural 455.- Kısa künye atıflarda “Anayasa” kelimesi yerine kısaltma da kullanılabilir. Ancak Türkiye’de “Anayasa” kelimesi için herkesin üzerinde anlaştığı bir kısaltma yoktur. TÜHAS, “Anayasa” kelimesinin “AY” şeklinde kısaltılmasını önerir. Metin içinde Anayasaya atıf örnekleri (s.597):

Kural 457.- Yabancı anayasalara atıf yaparken anayasanın kabul yılı, devlet ismi ve anayasanın adını vermek yeterlidir. “1949 Federal Alman Anayasası”, “1958 Fransız Anayasası” gibi. Bir ülkede tarihi boyunca sadece tek bir anayasa kabul edilmiş ise, bu anayasaya tarih belirtmeden, sadece devlet ismini belirterek atıf yapmak caizdir. “ABD Anayasası” gibi. Ancak Anayasanın tarihi önemliyse veya tarihiyle ilgili bir bilgi vermek gerekiyorsa Anayasanın kabul tarihi de belirtilir (s.599).

Kural 460.- Yabancı bir anayasadan alıntı yapılmış ise, alıntı yazarın kendi çevirisi değil ise, çevirinin kime ait olduğunu ve keza çevirinin alındığı kaynağı da belirtmek gerekir.

Uluslararası Andlaşmalara Atıf

Kural 465.- Türkiye’nin taraf olduğu iki taraflı uluslararası andlaşmalar, sırasıyla imza tarihi, imza yeri ve andlaşmanın ismi belirtilerek zikredilir. İsteğe bağlı olarak dipnotta antlaşmanın isminden başka andlaşmayı onaylayan Cumhurbaşkanı kararının tarih ve sayısı ve keza andlaşma metninin yayınlandığı Resmî Gazetenin tarih ve sayısını da verilebilir. Bir örnek (s.608):

Kural 478.- Uluslararası andlaşmalara atıf yaparken, yer belirleyicisi olarak, aynen kanunlarda olduğu gibi, madde, fıkra, bent numaraları kullanılır. Bunların belirtilme usûlleri aynen kanunlardaki gibidir (s.614). Bu konuda yukarıdaki Kural 395-419’a bakılabilir.

Kanun Hükmünde Kararnamelere Atıf

Kural 481.- Kanun hükmünde kararnameler, sırasıyla, kabul tarihi, sayısı ve başlığıyla zikredilir. Yani: “... tarih ve ... sayılı ... Hakkında Kanun Hükmünde Kararname”. Uygulamada “kanun hükmünde kararname” ibaresi çoğunlukla KHK şeklinde kısaltılır. Kanun hükmünde kararnamelere dipnotta şu şekilde atıf yapılır (s.616):

Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerine Atıf

Kural 482.- Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, sırasıyla, tarih, sayı ve başlıkları belirtilerek zikredilirler. Yani: “… tarih ve … sayılı … Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, çoğunlukla “CBK” harfleriyle kısaltılmaktadır. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine dipnotta şu şekilde atıf yapılır (s.618):

Kural 484.- Cumhurbaşkanı yönetmeliklerinde yönetmeliğin metni ve Cumhurbaşkanının kararı iki ayrı işlem olarak Resmî Gazetede yayınlanmaktadır. Buna göre Cumhurbaşkanı yönetmelikleri şu şekilde zikredilir. Bir örnek (s.621-625):

18 Ocak 2024, K. Gözler

KAYNAK: Yukarıdaki kurallar,
Kemal Gözler, TÜHAS: Türk Hukuk Atıf Sistemi, Bursa, Ekin, 2024, s.123-131’den alınmıştır.

Tuhas.com.tr’den alıntı yaparken uyulması gereken kurallar için burasını tıklayınız.

Editör: Kemal Gözler

E-Posta:

Lütfen editöre e-posta göndermeden önce şu “açıklamaları” okuyunuz.

Ana Sayfa: www.tuhas.com.tr

Bu Sayfa: www.tuhas.com.tr/kanun-disi.htm

Bu Sayfanın Yayın Tarihi: 18 Ocak 2024

twitter.com/tuhas_sistemi